ชีอะฮฺรอฟิเฎาะฮฺ เกิดขึ้นหลังจากการปรากฎตัวของชายยิวผู้หนึ่งซึ่งที่มีชื่อว่า อับดุลลอฮฺ บิน สะบะอฺ ซึ่งได้อ้างตนเป็นมุสลิม และอ้างว่ารักและยกย่องครอบครัวอะฮฺลิลบัยต์ มีความคลั่งไคล้ท่าน อาลี รอฎิยัลลอฮฺ อันฮุ อย่างเกินขอบเขต แอบอ้างว่าท่านคือผู้ที่ท่านนบีได้สั่งเสีย (วะศิยะฮฺ) ให้เป็นคอลีฟะฮฺหลังจากท่าน จนกระทั่งได้ ยกสถานภาพความเป็นมนุษย์ของท่านถึงระดับพระเจ้าที่ควรแก่การบูชาในที่สุด ทั้งหมดนี้เป็นสิ่งที่หนังสือของชีอะฮฺเองต่างยอมรับ

อัล กุมมีย์  ได้กล่าวในหนังสือ “อัลมะกอลาต วัลฟิรอก”[1] อย่างยอมรับว่า อับดุลลอฮฺ บิน สะบะอฺ นั้นมีตัวตนจริง และยังถือว่าเขาเป็นผู้ที่ริเริ่มนำความเชื่อการเป็นอิมามของท่านอาลี และการกลับมาอีกครั้ง(หลังจากเสียชีวิตในโลกนี้)ของท่านมาเผยแผ่  และยังเป็นผู้ที่ริเริ่มกล่าวร้ายและสาปแช่งท่านอบูบักร อุมัร อุษมาน และบรรดาเศาะหาบะฮฺท่านอื่นๆ. เช่นเดียวกับ อัล นุบัคตีย์  ที่ยอมรับในหนังสือที่มีชื่อว่า “ฟิรอกชีอะฮฺ[2] และ อัล กัชชีย์ ในหนังสือ “ริญาล อัลกัชชีย์”[3] และปัจจุบันในบรรดาชีอะฮฺผู้ที่ยอมรับว่า อับดุลลอฮฺ บิน ซะบะอฺ มีตัวตนจริง คือ มุหัมหมัด อาลี อัลมุอัลลิม ในหนังสือของเขาซึ่งมีชื่อว่า “อับดุลลอฮฺ บิน ซะบะอฺ อัลหะกีกะฮฺ อัลมัญฮูละฮฺ” [4] การยอมรับเช่นนี้ถือว่าเป็นหลักฐานที่ยิ่งใหญ่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งทุกท่านที่กล่าวถึงนั้น ล้วนเป็นผู้รู้ชั้นแนวหน้าของรอฟิเฎาะฮฺ

อัล บัฆดาดีย์  กล่าวว่า : อัล สะบะอิยยะฮฺ (หมายถึง รอฟิเฎาะฮฺ) คือผู้ติดตาม (แนวคิดของ) อับดุลลอฮฺ บิน สะบะอฺ ที่เสแสร้งคลั่งไคล้ท่านอาลี รอฎิยัลลอฮฺ อันฮุ อย่างเกินขอบเขต และยังกล่าวอ้างว่าท่านเป็นนบี สุดท้ายถึงกับอ้างว่าท่านอาลีคืออัลลอฮฺ.

อัล บัฆดาดีย์ ยังได้กล่าวอีกว่า : “เดิมที อิบนุ เสาดาอฺ (อับดุลลอฮฺ บิน สะบะอฺ) นั้น เป็นยิว ชาว อัล หิรอฮฺ (ในเยเมน) ต่อมาได้แสดงตนเป็นมุสลิม   (ในสมัยการปกครองของเคาะลีฟะฮฺอุษมาน) และมีความใฝ่ฝันที่จะเป็นผู้นำที่น่านับถือและยกย่องในหมู่ชาวกูฟะห์(เมืองหนึ่งในอิรัก) จึงได้(กุเรื่อง)บอกแก่คนเหล่านั้นว่า เขาได้พบการยืนยันในคัมภีร์เตารอตว่า “สำหรับนบีแต่ละท่านนั้นจะมีผู้ถูกสั่งเสีย (วะศิยัตให้เป็นผู้สืบทอดหรือเคาะลีฟะฮฺหลังการเสียชีวิต) และแท้จริง อาลี รอฎิยัลลอฮฺ อันฮุ คือผู้ที่ท่านนบีได้สั่งเสีย(ให้สืบทอดตำแหน่ง) ต่อจากท่าน ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิวะสัลลัม.

อัล ชิฮฺริสตานีย์ ได้กล่าวถึงอิบนุ สะบะอฺว่า “เขาคือผู้ที่ริเริ่มโพนทนาว่า การเป็นอิมามของท่านอาลี (ต่อจากท่านรสูล) ด้วยหลักฐานที่ชัดเจนจากอัลลอฮฺ และท่านยังกล่าวถึงกลุ่มสะบะอิยะฮฺว่า : “เป็นกลุ่มแรกที่เชื่อว่ามีการหยุดชะงักของอิมามคนสุดท้ายด้วยหายตัวของอาลีและการกลับมาอีกครั้งของท่าน ต่อมาความเชื่อดังกล่าวได้ตกทอดมายังกลุ่มชีอะฮฺ – ถึงแม้จะมีการขัดแย้งกันระหว่างชีอะฮฺเอง และแตกออกเป็นกลุ่มต่างๆก็ตาม -. ทั้งหมดนี้เป็นผลพวงที่มาจากการกระทำของ อับดุลลอฮฺ บิน สะบะอฺ ที่ได้ทิ้งไว้  หลังจากนั้นชีอะฮฺได้แตกออกเป็นกลุ่มต่างๆที่มีความเชื่อที่แตกต่างกันออกเป็นสิบๆแนวคิดและความเชื่อ จนกระทั่งเวลานี้

ดังนี้แหละคือที่มาของการอุตริของชีอะฮฺเกี่ยวกับ (ความเชื่อในเรื่อง) การสั่งเสีย การกลับมาอีกครั้งของท่านอาลี  การหายตัวอย่างลึกลับของอิมามคนสุดท้าย รวมทั้งการอ้างความเป็นพระเจ้าของบรรดาอิมาม [5]   à¸¥à¹‰à¸§à¸™à¸¡à¸²à¸ˆà¸²à¸à¸à¸²à¸£à¸­à¸¸à¸•à¸£à¸´à¸‚องชาวยิวที่ชื่อ          à¸­à¸±à¸šà¸”ุลลอฮฺ บิน สะบะอฺ ทั้งสิ้น.

*****

[1] ดู : อัลมะกอลาต วัลฟิรอก  โดย อัล กุมมีย์ หน้า 10-21

[2] ดู : ฟิรอก อัลชีอะฮฺ   โดย อัน นุบัคตีย์ หน้า 19-20

[3] ดู : หนังสือเล่มดังกล่าวในสายรายงานหมายเลข 170-174 หน้า 106-108

[4] หนังสือเล่มนี้ เป็นหนังสือตอบโต้หนังสือที่มีชื่อว่า “อับดุลลอฮฺ บิน สะบะอฺ วา อะสาตีร อุคฺรอ” ที่เขียนโดยชาวชีอะฮฺชื่อ มุรตาฏอ อัลอัสกะรีย์ ซึ่งได้กล่าวถึงการที่เขาปฎิเสธต่อการมีตัวตนของ อับดุลลอฮฺ บิน สะบะอฺ

[5] ดู : อุศูล อิอฺติกอด อะฮฺลุส สุนนะฮฺ วัลญะมาอะฮฺ   โดย อัล ลาละกาอีย์ เล่ม 1  หน้า 22-23