عضو الهيئة العلمية لجامعة طهران الملا محمدعلي مهدوي راد، يقول لعلي بن ابي طالب مصحف فيه ما ليس في باقي المصاحف من آيات و تفسير و بيان!.
===========
کد خبر: 118753تاريخ انتشار: 25 خرداد 1391 - 04:35
تفاوت مصحف و صحيفه علي عليهالسلام چيست؟
صحيفه و مصحف دو اثر کاملا مجزا و جداي از هم هستند اما در تاريخ تمدن اسلام و تاريخ حديث اين دو عنوان از سوي برخي محققان، خلط ميشود و برخي چنين ميپندارند که صحيفه همان مصحف است.
شبستان: حجت الاسلام دکتر محمدعلي مهدويراد، عضو هيئت علمي دانشگاه تهران پرديس قم، با بيان اينکه مصحف حضرت علي عليهالسلام و صحيفه علي بن ابيطالب عليهالسلام دو اثر کاملا جدا از هم هستند به خبرنگار شبستان گفت: ما در ميان ميراث مکتوب منسوب به اميرالمؤمنين عليهالسلام با دو عنوان مواجه هستيم که يکي صحيفه علي بن ابيطالب و ديگري مصحف آن حضرت است اما در تاريخ تمدن اسلام و تاريخ حديث اين دو عنوان از سوي برخي محققان، خلط ميشود و برخي چنين ميپندارند که صحيفه همان مصحف است.
صحيفه و مصحف دو چيز کاملا متفاوت هستند
وي افزود: ذکر اين نکته در ابتدا ضروري است که بدانيم صحيفه و مصحف دو اثر کاملا مجزا و جداي از هم هستند. مصحف امام، مصحف نوشته شده توسط حضرت علي عليهالسلام با املاي رسول الله صل الله عليه و آله است که بر اساس آنچه از شخص حضرت نقل شده در هنگام نزول آيات وحي پيامبر آن بزرگوار را خواسته و آيات را بر ايشان قرائت ميکردند و حضرت آنها را کتابت مي نمود و مصحف حضرت علي عليه السلام به اين صورت شکل گرفت.
حجت السلام مهدويراد تصريح کرد: صاحبنظران و کليه افرادي که با مباحث حديثي و تاريخي آشنا هستند ميدانند که ما در تاريخ اسلام و در ذهن و زبان صحابه رسول خدا صل الله عليه و آله، لفظ مصاحف را بسيار مشاهده ميکنيم. به عبارت ديگر افراد زيادي بودند که قرآن را کتابت ميکردند و اين نوشتهها، بعدها به مصحف معروف شده است، از جمله مصحف عبدالله بن مسعود، مصحف ابن بيکعب، مصحف علي ابن ابيطالب عليهالسلام و مصحفام المؤمنين عايشه.
مصحف علي عليه السلام چه بود؟
سردبير مجله آينه پژوهش در توضيح بيشتر در رابطه با اين مصاحف مختلف خاطرنشان کرد: اينکه اين مصحفها چه خصوصياتي داشتهاند و آيا واقعا همان کلمات وحي بوده است يا خير، در مباحث تاريخي مربوط به ماجرا مورد نقد و بررسي قرار ميگيرد اما نکته مورد توجه آن است که مصحف علي عليهالسلام داراي ويژگيهاي خاص و منحصر به فردي بوده که در ساير مصاحف وجود نداشته است، به عنوان مثال اين مصحف علاوه بر متن آيات قرآن تأويل، تفسير، بيانات، توضيحات و مصداقيابيهاي فراواني را نيز شامل ميشد که کليه آنها نيز برگرفته از وحي الهي بوده است. به عبارت ديگر کليه اين موارد از طريق وحي در اختيار پيامبر قرار ميگرفت و آن حضرت آنها را براي اميرالمؤمنين عليهالسلام املاء فرموده و حضرت يادداشت ميکردند.
حجت الاسلام مهدويراد در بيان تفاوت صحيفه و مصحف حضرت علي عليهالسلام و در تبيين کيفيت و ماهيت صحيفه گفت: ما در ميراث علوي با دو صحيفه مواجه هستيم اول صحيفهاي که عالمان اهل سنت از آن ياد کردهاند و ديگري صحيفهاي که در ميراث حديثي شيعي از آن ياد شده است. آنچه در ميراث اهل سنت بدان اشاره شده، مجموعه حديثي بسيار کوچکي است که گفته شده در دستگيره شمشير حضرت آويزان بوده است (في غرابه السيف علي بن ابيطالب) و درباره محتواي آن هم نقل است که مجموعه روايات مرتبط با ديات و قصاص شامل ميشده، البته اين نقلها صحيح و مسلم است و در زمان کنوني نيز يکي از فضلا و حديثپژوهان اهل سنت به نام «رفعت فوزي» منابع پراکنده اين نقل قولها را جمعآوري و با عنوان صحيفه علي ابن ابيطالب چاپ کرده است و با مراجعه به اين مجموعه جمعآوري شده مشاهده ميشود که محتواي کليه اين نقلها در رابطه با حدود، قصاص و ديات است.
وي افزود: صحيفهاي با اين کيفيت در منابع شيعي نيز ذکر شده است، همچنانکه حضرت باقر عليهالسلام فرمودند علي عليهالسلام صحيفهاي داشت که در غرابه شمشيرش قرار گرفته بود يعني به شکل کاغذي بلند و طويل بود که لوله ميشد و محفظهاي داشت که از غرابه و دستگيره شمشير آويزان بود اما در منابع شيعه صحيفه ديگري نيز وجود دارد که از اهميت خاصي برخوردار است.
محتواي صحيفه حضرت چه بوده است؟
عضو هيئت علمي دانشگاه تهران پرديس قم در رابطه با اين اثر مکتوب اميرالمؤمنين عليهالسلام گفت: محتوا و حجم کمي اين صحيفه در منابع کاملا وصف شده است. نقل است که اندازه آن هفتاد ذراع بوده و به لحاظ محتوايي نيز هر آنچه را که بشر به آن نياز داشته، حتي حکم «عرش الخطش» يعني خراشي که در صورت ايجاد ميشود، در اين صحيفه بيان شده است. کليه مطالب اين صحيفه به املاي رسول الله و کتابت اميرالمؤمنين عليهالسلام شکل گرفته است.
وي تأکيد کرد: صحيفهاي با اين خصوصيات در منابع و روايات شيعي، با عناوين مختلفي از آن ياد شده است.گاه با نام صحيفهالنبي، چرا که به املاي پيامبر بوده،گاه با عنوان صحيفه العلي بن ابيطالب، در برخي منابع «کتاب علي» نام گرفته که اين نام مشهورتر است و ائمه عليهمالسلام در موارد متعددي براي بيان احکام به اين کتاب استناد کرده و آن را به اصحاب و ياران نيز نشان داده و ميفرمودند: بنگريد اين حکم در کتاب علي چنين بيان شده است و گاهي نيز با عنوان «کتاب نبي» يا الجامعه تعبير شده است، بنابراين «صحيفه النبي»، «صحيفه علي»، «کتاب علي»، «کتاب نبي» و يا «الجامعه» همه مصداق يک چيز هستند.
سردبير مجله آينه پژوهش خاطرنشان کرد: صحيفه در اصل يک کتاب فقهي، حقوقي و مقرراتي و در کل کتاب مربوط به زندگي بشري است اما مصحف، متن قرآن است به همراه تأويلات، توضيحات و تفاسير آنکه نبايد اين دو را در مباحث کتابت حديث با هم خلط کرد.
http://t.co/6ioc2JkK